Wilhelmina 1880-1962 – II | De Oranjes

zaterdag 8 december 2012

Wilhelmina 1880-1962 – II

1886 – 1890

Op haar 6e kreeg Wilhelmina van haar vader twee rijtuigjes cadeau, waar ze zelf op leerde te mennen, zodat ze zich kon laten vervoeren door haar 4 shetland pony’s: Baby, Blackie, Brownie en Puck.

Emma voedt haar dochter op met Duitse taallessen, handwerken, naaien en godsdienst. Op 3 januari 1887 ging Wilhelmina ook echt naar ‘school’ – op Paleis Noordeinde. Meester Gediking gaf de prinses les in onder andere schrijven, rekenen en lezen.

Na 1887 ging de gezondheid van de koning verder bergafwaarts. Zijn verpleging vraagt steeds meer tijd van Koningin Emma. De Koning lijdt aan een ernstige nieraandoening, wat tot gevolg heeft dat zijn verstandelijke vermogens bij buien werden aangetast. Omdat bij Emma de vermoeidheid gaat toeslaan, wordt in april 1889 de hulp ingeroepen van een ziekenverpleger en er wordt iemand aangesteld die ’s nachts bij de koning waakt. Eind april 1889 komt er een opleving en in de zomer van 1889 gaat Koningin Emma met haar dochtertje voor een korte vakantie naar Thüringen. Prinses Wilhelmina houdt haar vader via briefjes op de hoogte. Vanuit Segenhaus - waar ze logeren bij een tante van haar moeder - schrijft de prinses: “Lieve Vadi, Ik kan het niet laten, ik moet u gauw schrijven om u te zeggen dat ik veel aan u denk. Ik ben heel zoet. Duizenden zoentjes van uwe gehoorzame Wimy”. Kort daarop laat ze een mandje met kersen en abrikozen bij haar vader bezorgen, met het volgende briefje: “Lieve Vadi, ik heb u wat kersen gezonden en abrikozen. Segenhaus is heel lief en de streek ook. Ik heb vele mooie kastelen langs de Rijn gezien. Ik zend u vele zoentjes. Uw gehoorzame Wilhelmina”.

Op 19 februari 1890 viert de koning zijn 73e verjaardag. Hij voelt zich redelijk goed, zodat er op het Loo de volgende dag een bescheiden feestje kon worden gehouden. Er was een diner, waarvan Wilhelmina het laatste gedeelte meemaakt. De prinses trekt zich de gang van zaken in het Koninklijk gezin erg aan, want vaak is zij niet met haar gedachten bij de les. In haar biografie “Eenzaam maar niet alleen””, schreef ze over de laatste levensfase van haar vader: “Ik herinner mij zijn laatste wandeling. Hij was toen zo verzwakt, dat hij niet verder kon komen dan een van de bruine beuken aan de weg naar het chalet. Daar stonden stoelen en zat hij een poosje met een van zijn heren.” 


Met ezeltje Grisette op de binnenplaats van de Koninklijke stallen in Den Haag

In de zomer van 1890 organiseerde Emma toch nog een paar picknicks in de bossen van Het Loo, waarvoor een aantal leeftijdsgenootjes van Wilhelmina werden uitgenodigd. Begin augustus 1890 reist Koningin Emma met de dan bijna 10 jarige Wilhelmina naar Den Haag. Dit doet zij om te laten zien aan de bevolking dat de prinses goed opgroeit. De toestand van de koning is eind augustus weer zeer ernstig. Op Wilhelmina’s tiende verjaardag is de koning weer helemaal in de war en kan hij nauwelijks praten. Om de verjaardag van de prinses niet al te triest te laten verlopen, wordt er toch iets feestelijks geregeld. Op 1 september wordt er ter ere van haar verjaardag op de hoge Weide achter hotel De Keizerskroon een voorstelling gegeven door Circus Carrè.Van het dagelijks speeluurtje met haar vader is dan al lang geen sprake meer. De laatste maanden wordt Wilhelmina niet meer bij haar vader toegelaten en de koningin bracht steeds meer tijd door in de ziekenkamer. Volgens een bewaard gebleven notitie van Emma zelf zag Wilhelmina haar vader op 25 september 1890 voor de laatste keer. Suggesties om de taak van de koning tijdelijk of officieel over te nemen als regentes van het Koninkrijk, wijst Emma in eerste instantie af, want de koning heeft ook zijn heldere momenten. Maar een paar weken later is hier niet meer aan te ontkomen en op 20 november 1890 reist Emma naar Den Haag, waar ze werd beëdigd als regentes. In haar agenda, die zij als een soort dagboek gebruikt, schreef ze die avond: “Vreselijke dag voor mij.”

Er volgden nog een paar moeilijke dagen. De koning slaapt nauwelijks meer en heeft hoge koorts. In de nacht van 22 op 23 november 1890 verergert de toestand van de koning. Emma besluit de hofarts dokter Roessing er weer bij te roepen. De hofarts geeft hem een injectie en even na half zes in de ochtend overleed hij. Vanaf dat moment is de 10 jarige Wilhelmina Koningin der Nederlanden met haar moeder als Regentes van het Koninkrijk. Maandag 1 december werd het lichaam van de koning per trein overgebracht naar Den Haag. De uitvaart was op 4 december 1890. Het overlijden van haar vader maakt diepe indruk op  Wilhelmina. Haar hele leven zou ze zich de reis van Apeldoorn naar Den Haag in de Koninklijke trein, waarin ook de kist van haar vader stond, blijven herinneren.

Links 1889: Met hond Swell. Rechts 1890: In rouwkleding

4 opmerkingen:

  1. Ik word er gewoon een beetje treurig van, als ik lees over de jeugd van koningin Wilhelmina. Met zo'n zieke vader en dan ook nog al zo jong regentes en koningin heeft ze niet erg een onbezorgde jeugd gehad.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Kreeg de koning een injectie voor zijn sterven? Als levensverkorting of als pijnbestrijding? (Of was dat er in die tijd allemaal nog niet?)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik denk dat het een slaapmiddel was.. maar weet 't niet zeker..

      Verwijderen