Gravin Amalia van Solms en de beide Mary Stuarts

Deel 2 thema: 'De vrouwelijke echtgenotes van de Oranjes'

AMALIA VAN SOLMS

Amalia, Gravin van Solms-Braunfels werd geboren in Braunfelds op 31-08-1602 en overleed in Den Haag op 08-09-1675. Ze was de vrouw van stadhouder Frederik Hendrik * Delft 29-01-1584 + Den Haag 14-03-1647. Zij zijn getrouwd te Den Haag 16-04-1625.

Amalia is een dochter van Johan Albrecht I, Graaf van Solms-Braunfelds en zijn eerste vrouw Agnes van Sayn-Wittgestein. Haar kindertijd bracht zij door op het slot Braunfelds aan de Lahn. (De Lahn is een 242 km lange rechterzijrivier van de Rijn in Duitsland)

Amalia heeft nog 3 zussen en 1 broer: Elisabeth (1593-1636) trouwt met Wolfgang Frederik, Prins van Salm-Dhaun Ursula (1594-1657) trouwt met Christoph zu Dohna Louise Christina (1606-1669) trouwt met Johan Wolfert van Brederode Johan Albrecht II (1599-1648) Hij is ongehuwd.

Amalia stamde uit een geslacht van oude maar verarmde adel. Ze werd opgevoed in Heidelberg aan het hof van de keurvorst van de Palts. Haar vader was er opperhofmeester, eerst van Frederik IV van de Palts en daarna van diens zoon Frederik V. Amalia had een zorgvolle jeugd achter zich. Opgegroeid in een gezin dat rijker was aan kinderen dan aan inkomsten, was het een verademing voor haar om hofdame te worden in het gevolg van de keurvorstin, de Engelse koningsdochter Elisabeth Stuart (1596-1662).

Hier leerde zij Frederik Hendrik kennen en zij trouwt met Frederik Hendrik op 16 april 1625 in de Haagse Kloosterkerk. Hoewel Frederik Hendrik bijna 20 jaar ouder was dan Amalia en ze uit pure berekening waren getrouwd, vond hij bij haar de liefde en de toewijding van een trouwe echtgenote. Ze hadden een harmonisch huwelijksleven. Met het aanbreken van hun bewind gloorde de dageraad van de Gouden Eeuw. De prins ontpopte zich tot een geniale militair, die als "Stedendwinger" gelauwerd werd. Daarbij was hij een grote staatsman, die met tact en tolerantie de binnenlandse godsdienstige conflicten oploste. De scherpzinnige Amalia van Solms vulde hem volmaakt aan: ze herschiep het sobere Oranjehof tot één van de meest luisterrijke hoven van Europa en vergrootte daarenboven door goed beheer het vermogen van het Oranjehuis. Ze verving haar echtgenoot wanneer hij op veldtocht was en schonk hem de begeerde zoon en opvolger. Amalia beleefde een ware triomf toen ze na veel onderhandelen erin slaagde haar enige zoon Willem uit te huwelijken aan een Engelse koningsdochter, de negenjarige Mary Stuart.

De Amalia van nu droeg tijdens de doop van zusje Alexia een jurk verwijzend naar Amalia van Solms.

Kinderen van Frederik Hendrik en Amalia van Solms: Willem II 1626-1650, Louise Henriette 1627-1667 getrouwd met Frederik Willem, Keurvorst van Brandenburg, Amalia 1628-1628, Elisabeth 1630-1630, Albertina Agnes 1634-1696 getrouwd met Willem Frederik van Nassau Dietz, Henriette 1637-1708 getrouwd met Johan George van Anhalt-Dessau, Hendrik 1639-1639 en Maria 1642-1688 getrouwd met Lodewijk, Graaf van Simmeren.

Amalia overlijdt te Den Haag en wordt begraven te Delft

MARY STUART I 

Mary Stuart I * St. James Palace, Londen 04-11-1631 + Londen 24-12-1660, oudste dochter van Koning Charles I * 19-11-1600 + 30-01-1649 en Henriette Maria, Prinses van Frankrijk *25-11-1609 +10-09-1669 Zij trouwen op 13 juni 1625. Koning Karel I gaf haar in 1642 de titel Princess Royal, waarmee de traditie werd gevestigd dat de oudste dochter van de Britse vorst deze titel zou dragen. De titel werd ingesteld op het initiatief van koningin Henrietta Maria, die de Franse etiquette wilde navolgen, waar de oudste dochter van de koning de titel Madame Royale droeg.

Zij kregen negen kinderen (vier zonen en vijf dochters):

Karel Jacobus Stuart, hertog van Cornwall (13-03-1629 – 13-03-1629)
Karel II, koning van Engeland, Schotland en Ierland (29-05-1630-06-02-1685)
Karel II en zijn vrouw Catharina van Braganza Maria Stuart, de latere echtgenote van Willem II, Prins van Oranje (04-11-1631- 24-12-1660)
Jacobus, als Jacobus II koning van Engeland en Ierland, als Jacobus VII koning van Schotland (14-10-1633-06-09-1701) zijn dochter Mary II huwt met Willem III van Oranje.
Elizabeth Stuart (29-12-1635-08-09-1650)
Anne Stuart (17-03-1637-05-11-1640)
Catharina Stuart (29-06-1639- 29-06-1639)
Hendrik, hertog van Gloucester (08-07-1640-13-09-1660)
Henriette Anne Stuart, door huwelijk hertogin van Orleans (16-06-1644-30-06-1670).

De wens van haar vader was om haar een zoon van Philips IV van Spanje te laten huwen, terwijl haar neef Karel van de Palts ook naar haar hand dong. Beide intenties mislukten en zij verloofde zich met Willem, de zoon en de erfgenaam van Frederik Hendrik, de Prins van Oranje-Nassau en stadhouder van de Verenigde Provincies, en van Amalia van Solms. Frederik Hendrik hoopte met een koninklijk huwelijk voor zijn zoon zijn eigen monarchistische aspiraties kracht bij te zetten; hij was ook een van de grootste geldschieters van Karel I tijdens de Engelse Burgeroorlog. Het huwelijk vond op 2 mei 1641 plaats in de Royal Chapel van het Palace of Whitehall in Londen, maar werd verscheidene jaren niet geconsumeerd vanwege de jonge leeftijd van de bruid. In 1642 maakte Maria echter de oversteek naar Holland met haar moeder en in 1644 begon ze haar rol in het openbare leven te spelen als schoondochter van de stadhouder.

In maart 1647 volgde haar echtgenoot Willem II zijn vader op als stadhouder. In november 1650 echter stierf Willem onverwacht aan de pokken, vlak na zijn poging om Amsterdam op zijn politieke tegenstanders te veroveren. Het enige kind van het paar, Willem (later Willem III van Oranje Nassau, de stadhouder-koning), werd een paar dagen later geboren. De Prinses van Oranje, nu weduwe, werd gedwongen om de voogdijschap over haar pasgeboren zoon te delen met zijn grootmoeder Amalia van Solms, en met Frederik Willem van Brandenburg. Zij was niet erg populair bij de Staatse regering vanwege de connecties met haar familie, de Stuarts. Van 1654 tot 1657 bracht de prinses het grootste deel van haar tijd door buiten Holland, meestal in Frankrijk. In 1657 werd zij regent namens haar zoon maar de financiële moeilijkheden waarin ze inmiddels verkeerde brachten haar ertoe om de hulp van Koning Lodewijk XIV van Frankrijk in te roepen; en deze reageerde door Oranje zelf in te nemen. Maria had geen groot politiek inzicht en liet zich, opgeslokt als ze werd door haar wufte levenswijze, makkelijk door anderen beïnvloeden. De restauratie van Karel II in Groot-Brittannië, verbeterde de positie van de "Dowager Princess" en haar zoon in Holland zeer. In september 1660 keerde zij naar Engeland terug. Zij stierf echter twee maanden later op 29-jarige leeftijd aan pokken in het Palace of Whitehall en werd begraven in Westminster Abbey. In haar testament had ze haar broer Karel II tot voogd over haar zoon Willem benoemd en de nieuwe koning van Engeland gebruikte dit onmiddellijk om zijn invloed in de Republiek te vergroten.

MARY STUART II

Mary Stuart II *Londen 30-04-1662 + Londen 28-12-1694, dochter van Jacobus II, Koning van Engeland * 14-10-1633 + 16-09-1701 en Anne Hyde * 22-03-1638 + 31-03-1671. zij zijn gehuwd in Breda op 24-11-1659. Zij is een nicht van de 1e Mary Stuart, zij is de dochter van Jaccobus II, die een broer is van Mary Stuart I. Haar vader trouwt voor de 2e keer in 1673 met Maria Beatrice d’Este (1658-1718)

Koning Jacobus II en zijn 1e vrouw Anne Hyde kregen 8 kinderen:

Karel (22-10-1660–05-05-1661, Hertog van Cambridge
Maria(30-04-1662-28-12-1695), koningin van Engeland en Schotland 1689-1694
Jacobus (12-07-1663-20-06-1667), Hertog van Cambridge
Anne (06-02-1665-01-08-1714), koningin van Engeland 1702-1714
Karel (04-07-1666–12-05-1667 Hertog van Kendal
Edgar (14-09-1667–08-06-1671), Hertog van Cambridge
Henriette (13-01-1669- 15-11-1669)
Catherina (09-02-1671- 05-12-1671)

Bij zijn tweede echtgenote Maria d’Este kreeg Koning Jacobus II 5 dochters allen jong overleden en 2 zonen, waarvan 1 jong is overleden en Jacobus Frans Edward * 10-06-1688 + 01-01-1766. Hij was troonpretendent van het Verenigd Koninkrijk. James trouwde met Maria Sobieska en zij kregen twee kinderen: Charles Edward Stuart en Henry Benedict Stuart.

Charles Edward Stuart, beter bekend als Bonnie Prince Charlie zou in de voetsporen van zijn vader treden als troonpretendent. Zijn bijnaam was The Young Pretender om hem te onderscheiden van zijn vader.

Op de leeftijd van vijftien jaar werd Maria de verloofde van de protestantse Stadhouder Willem, Prins van Oranje. Willem was de zoon van Maria’s tante, Maria de Princes Royal en van Prins Willem I van Oranje Nassau. Eerst wilde Karel II dat Maria zou trouwen met de Franse Dauphin Lodewijk, maar later, onder druk van het Parlement en het verdrag met het Katholieke Frankrijk, was een huwelijk met Frankrijk politiek niet langer favoriet, en ging Karel akkoord met het huwelijk. Onder druk gezet door het parlement, ging ook de Hertog van York overstag. Op die manier dacht James dat zijn populariteit onder de protestanten zou groeien. Maria en Willem trouwen in Londen op 4 november 1677, naar verluidt huilde Maria af en toe tijdens de ceremonie. Dit huwelijk bleef kinderloos.