Operaties, ziektes, langst regerende Oranjes en doodgeschoten Oranje..

Deel 3 thema: 'Vorstelijke merkwaardigheden'.

In dit deel: de operaties die de Oranjes hebben ondergaan de ziektegeschiedenis van prins Claus, de langst regerende Oranjes, doodgeschoten Oranje

De operaties die de Oranjes hebben ondergaan.

Dat Bernhard over een sterk gestel beschikte, blijkt wel uit de vele ziektes die hij in zijn lange leven heeft overwonnen. Op jonge leeftijd kreeg de prins te maken met diverse kwalen, waarvan er verschillende levensbedreigend waren. Hoeveel operaties de prins heeft ondergaan, weten alleen zijn artsen. Eén ding is zeker: zijn medisch dossier moet erg dik zijn geweest. Op 2-jarige leeftijd onderging Bernhard zijn eerste operatie. Zijn stembanden waren vanwege een infectie zo gezwollen dat hij bijna geen lucht meer kon krijgen. De kleine Bernhard werd bij gebrek aan beter op de eetkamertafel geopereerd. De instrumenten werden boven een spiritusbrander gesteriliseerd. De arts bracht een zilveren buisje aan in de keel, dat zes maanden bleef zitten, zodat de jonge prins weer kon ademhalen. Deze operatie zou later nog gevolgen hebben. Tijdens zijn studententijd in München had Bernhard een geheimzinnige infectie onder de leden. Drie artsen kwamen er aan te pas, maar zij konden hem niet genezen. Intussen mergelde een langdurig hoge koorts de prins uit. Hij woog op een bepaald moment niet meer dan 85 pond. Uiteindelijk constateerde een beroemd chirurg dat hij een borstvliesontsteking had. In 1937 kreeg Bernhard een ernstig auto-ongeluk, waarbij hij vermoedelijk zijn nek heeft gebroken. Helemaal zeker is dat nooit geweest, omdat artsen dat toendertijd niet hebben geconstateerd. Pas op latere leeftijd werd duidelijk dat zijn nekwervels scheef waren gegroeid.

Vervolgens kreeg Bernhard op 41-jarige leeftijd van Amerikaanse artsen te horen dat hij nog hoogstens acht jaar zou leven. De wervels van de prins zouden in een korte tijd zo week worden, dat ze niet meer in staat waren hun functie te vervullen. Zijn Nederlandse lijfarts prof. Nuboer vond de diagnose van de Amerikanen onzin. Hij verzekerde de prins dat hij met zijn aandoening zeker de tachtig zou halen. De laatste jaren van zijn leven verbleef de prins regelmatig in het AZU, het Academisch Ziekenhuis Utrecht, voor diverse operaties. Hij heeft het AZU wel eens gekscherend 'zijn stamkroeg' genoemd, vanwege de vele bezoeken. Kritiek werd het toen de prins na een darmoperatie in 1994 complicaties kreeg. Door een shocklong lag de prins wekenlang in kritieke toestand in het ziekenhuis. In mei en september 1999 moest de prins weer operaties ondergaan, beide aan zijn luchtpijp. Bernhard kreeg toen een buisje in zijn luchtpijp gebouwd, zodat hij makkelijker kon ademen. Op zijn luchtpijp was littekenweefsel aangetroffen dat een vernauwing veroorzaakte. Vermoedelijk was dat weefsel afkomstig van de operatie die hij als klein jochie had ondergaan. Door het kunststof buisje kon de prins weer opgelucht ademhalen. De prins hield er wel een klein gaatje in zijn hals aan over. In mei 2000 moest Bernhard voor de zevende keer in drie jaar onder het mes in verband met darmklachten. Hij had last van verklevingen van zijn darmen. Kort na de operatie verslechterde zijn situatie; er werd gesproken over 'neurologische complicaties'. Later bleek dat Bernhard was getroffen door een beroerte. De artsen sloegen groot alarm. Bernhard moest worden beademd en verkeerde 24 uur in coma. De plotselinge verslechtering was deels te wijten aan een afgebrokkeld gebit: doordat de prins knarsetandde was een gedeelte van een brug in zijn slokdarm terechtgekomen. In december 2000 werd bij de prins een kleine kwaadaardige tumor verwijderd in de linkerzijde van zijn borstkas. De operatie verliep goed en de prins mocht een dag later alweer terugkeren naar Paleis Soestdijk.

Over zijn eigen gezondheid zei Bernhard in het interview ter ere van zijn 90e verjaardag in 2001: "Onder de huidige omstandigheden ben ik heel tevreden. Ik hoop dat ik nog minstens vijf jaar mee mag, want ik heb nog zo veel te doen en er zijn nog zoveel dingen die me interesseren. Ik heb nooit gedacht dat ik doodging. Dan komt wel de familie afscheid nemen, want die zien de zaken een beetje serieuzer dan ik." "Ik heb geen bepaalde ideeën over doodgaan of zo. Het betekent niet veel voor me. Het enige dat wel belangrijk voor me is, is de vraag: is dit werk klaar, ja of nee? En als het niet klaar is, dan erger ik me. Maar we zijn nog niet zo ver. Omdat ik nog dingen heb die ik graag wil afmaken en verder goed wil zien gaan heb ik een enorme wil om te leven. Dan kan iedere dokter je zeggen dat dat vijftig procent uitmaakt van overleven."

Begin oktober 2001 moest Bernhard het ziekenhuis weer in wegens een infectie aan de luchtwegen. Hij was toen onderweg naar Zuid-Afrika. Hij zou daar aanwezig zijn bij het overbrengen van duizend olifanten van het Zuid-Afrikaanse Krugerpark naar het Gazapark in Mozambique. De prins werd opgenomen in een ziekenhuis in Nairobi, Kenia. Hier werd hij behandeld met antibiotica. Na een week mocht hij weer terugkeren naar huis. In september 2004 kreeg Bernhard last van kortademigheid. De klachten werden veroorzaakt door vocht in de borstholte. Artsen van het UMC in Utrecht brachten een drain aan om het vocht te verwijderen. De drain werd later weer verwijderd. Bij onderzoek van het vocht werden echter cellen aangetroffen die konden wijzen op uitzaaiingen van een tumor. Op 17 november 2004 maakte de RVD bekend dat Bernhard zich niet meer zou laten opereren. Volgens de artsen van de prins was een operatie niet mogelijk. De RVD maakte bekend dat prins Bernhard aan longkanker leed. Op 29 november verklaarde de Rijksvoorlichtingsdienst dat de toestand van de prins geleidelijk achteruitging. Dat Bernhard er slecht aan toe was, bleek onder meer uit het feit dat zijn dochter prinses Margriet, een geplande vijfdaagse reis naar Kenia afzegde.

Eind jaren negentig besloot prins Bernhard het rustiger aan te doen. In 1998 stootte hij een aantal erefuncties af en in april 2000 legde hij op paleis Soestdijk zijn laatste militaire functie neer. Tachtig organisaties werden per brief verzocht de prins niet meer uit te nodigen voor bijeenkomsten. Ondanks zijn hoge leeftijd en zwakke gezondheid bleef prins Bernhard in zijn laatste levensjaren opvallend actief. In februari 2001 maakte de prins nog een reis van twee weken naar Zimbabwe en Zuid-Afrika. Kort daarvoor was er een kwaadaardige tumor uit zijn borst weggenomen, maar volgens mensen uit zijn directe omgeving bruiste de prins tijdens zijn reis weer van levenslust

Op 1 december 2004 kreeg prins Bernhard op Paleis Soestdijk last van zijn aandoeningen. Omdat zijn klachten daar niet goed behandeld konden worden, werd hij overgebracht naar het Universitair Medisch Centrum Utrecht. In het ziekenhuis werd, op zijn verzoek, de behandeling gestaakt. Prins Bernhard overleed dezelfde avond. Hij werd 93 jaar oud. Op 11 december 2004 vond de uitvaartdienst van Prins Bernhard plaats in de Nieuwe Kerk in Delft.

Zijn dochter prinses Christina is ook meerdere malen onder het mes gegaan wat betreft haar ogen. Heel Nederland leefde mee met het koninklijk gezin toen bij Christina een oogkwaal werd ontdekt. Dit was een rechtstreeks gevolg van de rodehond die Juliana tijdens haar zwangerschap had opgelopen. Als snel bleek dat het kleine prinsesje zo goed als blind was. Een serie operaties verbetert het zicht van één oog, maar bij het andere oog blijft succes uit. De toestand van prinses Marijke (Christina) is een voortdurende bron van zorgen voor zowel Juliana als Bernhard. Bernhard schakelt daarom in het voorjaar van 1948 de hulp van gebedsgenezeres Greet Hofmans in. Haar aanwezigheid op paleis Soestdijk zorgt in 1956 voor een diepe crisis aan het hof. In een aantal artikelen in Duitse en Amerikaanse bladen verschijnen berichten over Greet Hofmans (23 juni 1894- 16 november 1968) die door koningin Juliana al een aantal jaren wordt geraadpleegd in verband met de oogkwaal van prinses Marijke. Hofmans zou zich daarbij een aanzienlijke invloed aan het hof hebben verworven. De pacifistisch opvattingen van koningin Juliana zouden onder invloed van Hofmans zijn versterkt. Bernhard verliest zijn geloof in de gebedsgenezeres, maar Juliana blijft Hofmans vertrouwen en het hof deelt zich in tweeën. Een driemanschap bestaande uit Beel, Gerbrandy en Tjarda van Starkenborgh Stachouwer stelt een onderzoek in naar de omstandigheden die tot die buitenlandse publicaties hadden geleid. Als gevolg hiervan worden de relaties tussen het Koninklijk Huis en Greet Hofmans verbroken en wordt de hofhouding gereorganiseerd. Het ontbreken van informatie in Nederlandse media wordt sindsdien vaak aangehaald als voorbeeld van zelfcensuur van de pers. Tenslotte verdwijnt ze in 1956 van het toneel.Maar al vanaf haar vroegste jeugd bleek de prinses een sterke eigen wil te hebben, ze wilde absoluut niet als zielig beschouwd worden. Christina ging haar eigen weg. Haar grote muzikale talent voer haar zelfs naar een studie in Canada.

Lief, maar lastig Marijke ontwikkelt zich als een vrolijk kind. Intelligent en snel, waardoor ze meer kan dan haar handicap zou doen vermoeden. Maar verwend is ze wel. “Marijkes wil was wet”, zal haar vader later over har vroegere jeugdjaren zeggen.

Koningin Beatrix is voor de 1e keer in 2002 aan haar knie geopereerd. Toen werd zij geholpen aan de meniscus van haar rechterknie en dit gebeurde in het Rode Kruisziekenhuis te Den Haag. Een meniscus is in de anatomie een schijfje kraakbeen dat zich los tussen de benige uiteinden van sommige gewrichten bevindt. Bij de mens bevinden zich in de knie meniscussen. In tegenstelling tot een discus, die twee bot uiteindes compleet van elkaar scheidt in een gewricht, bedekt een meniscus maar een gedeelte van de botoppervlakken. In het Haagse Hagaziekenhuis wordt de koningin op 30 december 2005 geopereerd aan haar linkerknie. Tijdens een anderhalf uur durende operatie werd een knieprothese geplaatst. De 67-jarige vorstin had al langer last van haar knie. Vanwege de bezoeken rond haar 25-jarig regeringsjubileum werd een ingreep steeds uitgesteld. Nu heeft de vorstin tijd te herstellen voor ze in maart een staatsbezoek aan Argentinië brengt. Een week na haar knieoperatie heeft ze een longontsteking opgelopen.

Bij haar neef prins Bernhard ,is een goedaardig gezwel weggenomen op 10 april 2004. De operatie is naar wens verlopen in het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam.

Donderdag 10 oktober 1996 is prinses Juliana geopereerd aan staar van haar rechteroog in het Amsterdamse Medisch Centrum Jan van Goyen. Na afloop is de 87 jarige prinses teruggekeerd naar paleis Soestdijk. De prinses werd precies 6 jaar daarvoor geopereerd aan staar in het andere oog. Het medisch team bestond uit dr. M. Dandrieu en dr. J. Kok, oogartsen, dr. Th. Erwteman, internist en M. Heeres, anesthesioloog. Op 16 april 1988 wordt prinses Juliana opgenomen in het Haagse Bronovo ziekenhuis nadat ze bij een vriendin in Wassenaar over een drempel was gestruikeld en daarbij haar heupgewricht heeft gebroken. Haar 89e verjaardag op 30 april viert ze in het ziekenhuis. Op 25 mei 1998 maakt de Rijksvoorlichtingsdienst bekend dat de fractuur van de rechterheup en de operatie van Juliana hebben geleid tot verwardheid bij haar. Op 2 mei mag de prinses het ziekenhuis verlaten. Juliana zal het huwelijk van kleinzoon Maurits wel bijwonen, maar zal worden begeleidt door een verpleegkundige. Kleinzoon Maurits treedt op 29 mei 1998 in Apeldoorn in het huwelijk met Marilène van den Broek. De kerkelijke inzegening vindt op 30 mei 1998 plaats. Juliana en Bernhard zijn beiden aanwezig bij de huwelijksplechtigheden. Het was tevens de laatste keer dat zij in het openbaar verscheen.

6 februari 2007 wordt Prins Constantijn geopereerd aan de voorste kruisband van zijn rechterknie. De prins had die gescheurd bij het voetballen. Om verdere complicaties te voorkomen en om weer te kunnen voetballen heeft de prins besloten om zich te laten opereren. De operatie is naar wens verlopen. De operatie heeft plaatsgevonden in het Haga Ziekenhuis in Den Haag. Behandelend arts is orthopedisch chirurg M.J.M. Driessen.

De ziektegeschiedenis van prins Claus

De prins beleeft samen met zijn gezin gelukkig jaren op Drakensteyn. Daar komt verandering in als zijn vrouw Koningin wordt in 1980 en het jaar daarop verhuizen naar Paleis Huis ten Bosch in Den Haag. Er staan vermoeiende staatsbezoeken op het programma en na het werkbezoek aan de Verenigde Staten in 1982 heeft de prins last van ernstige vermoeidheidsverschijnselen. Hij laat zich begin september 1982 onderzoeken in het Radboud ziekenhuis te Nijmegen. Na een week mag hij weer naar huis, daar er niets bijzonders wordt geconstateerd. Op de Derde Dinsdag in September vergezelt hij zijn vrouw bij het voorlezen van de troonrede. Maar het gaat toch niet goed met de prins en begin oktober komt het bericht dat prins Claus met “klachten van depressieve aard” is opgenomen in de psychiatrische kliniek van de universiteit van Bazel, waar hij wordt behandeld door professor Kielholz. Eind oktober keert de prins terug naar Paleis Huis ten Bosch. Zijn behandelde artsen hebben besloten dat het goed is voor zijn gevoel van eigenwaarde als hij actief blijft als prins-gemaal en gaat daarom mee op staatsbezoek naar Groot-Brittannië. Echter dit staatsbezoek loopt voor de prins uit op een fiasco. Hij slikt vele medicijnen, ziet er moe uit en maakt verschillende programma onderdelen niet mee. Kortom hij maakt een afwezige indruk. Meteen na thuiskomst laat hij zich opnemen in het Sint Laurens ziekenhuis te Breda. Gehoopt wordt dat, dicht bij huis, dat de prins hier behandeld kan worden. Dit lukt niet en eind november is de Prins terug in Bazel, waar hij met enkele onderbrekingen verblijft tot Pasen 1983. Duidelijk is dat zijn genezing geen kwestie van weken, maar van maanden en jaren zal zijn. Daarom worden er voor 1983 geen afspraken gemaakt. Ook is de prins niet aanwezig bij Koninginnedag en evenmin bij de Dodenherdenking. De al voor 1983 geplande staatsbezoeken worden afgezegd. Vanuit Bazel gaat de prins naar zijn een kuuroord van zijn goede vriend Caspar von Oeynhausen in Bad Driburg. Daar probeert hij in alle rust op krachten te komen. September 1983 is de prins weer terug in Nederland en op Prinsjesdag is hij aanwezig en dat is dan ook wel het enige waar hij dit jaar bij is. Besloten wordt om de prins vanaf 1984 weer langzaam aan het werk zal gaan. Dit gaat goed tot 1991.

Als hij en zijn vrouw in maart 1991 hun zilveren huwelijksfeest vieren is de prins optimistisch en hij zegt dan ook in een interview dat hij zijn depressiviteit heeft overwonnen. Maar dat blijkt een misrekening. Begin juli 1991 wordt de prins wegens “herhaalde klachten van depressieve aard” opgenomen in het Bronovo ziekenhuis te Den Haag. De prins wordt behandeld met medicijnen en af en toe mag hij een paar dagen naar zijn gezin op Huis ten Bosch. Eind juli 1991 vertrekt de Koningin met haar 2 jongste zonen naar Tavernelle. Willem Alexander blijft nog een paar dagen, alvorens ook naar Tavernelle te vertrekken. In de 2e week van augustus komt ook prins Claus voor een paar dagen naar zijn gezin.

Als de prins op 6 september 1991 65 jaar wordt is de prins thuis bij zijn gezin. Voor het eerst moet de prins verstek laten gaan bij Prinsjesdag en ook aan het staatsbezoek aan Japan in oktober kan hij niet deelnemen. In november verlaat de prins het ziekenhuis en wordt thuis verder behandeld. Nog diezelfde maand wordt er bekend gemaakt dat de prins al sinds 1987 lijdt aan een lichte vorm van Parkinson. Volgens de bekendmaking staat de ziekte van Parkinson los van de depressies. In februari 1992 gaat de prins mee naar Oostenrijk en staat dan sinds lange tijd weer op de ski’s en 2 maanden vervult de prins weer zijn officiële taken. Maar vaak lijkt hij afwezig en zijn verkrampte manieren van bewegen wekt bij velen een gevoel van medelijden op. Het is duidelijk dat de prins nooit meer de oude zal zijn. 9 juni 1998 volgt er in het Allgemeines Krankenhaus in Hamburg een prostaatoperatie. De prins heeft voor Hamburg gekozen daar er twee zuster van hem wonen en omdat hij de uroloog dr. Tauber persoonlijk kent. De operatie is succesvol verlopen en de prins herstelt ontzettend snel. Na bijna 3 weken op 28 juni verlaat de prins het ziekenhuis. De prins is hersteld om op 15 september aanwezig te zijn bij Prinsjesdag.

Het jaar 2000 verloopt voor de prins alles behalve prettig. Hij heeft namelijk nog altijd te kampen met naweeën van zijn prostaatoperatie. Vooral de nabestralingen in Rotterdam laat vervelende sporen na. De prins heeft voortdurend last van langdurige darmstoornissen en laat zich daarom opnieuw onderzoeken in Hamburg. De RVD laat weten dat er geen reden is voor ongerustheid, maar de prins zal nog bij regelmaat in het ziekenhuis verblijven. De prins komt ook steeds minder in het openbaar. Begin oktober ondergaat de prins een kleine medische ingreep in Hamburg. Tijdens een privé bezoek aan zijn zuster Sigrid in Hamburg, krijgt hij te kampen met ernstige acute darmklachten en wordt opgenomen wederom in Hamburg. De prins gaat direct onder het mes en krijgt een stoma. Na een week wordt de prins ontslagen, maar 6 dagen later volgt er een nieuwe operatie in het Universitair Medisch Centrum van Leiden. Tijdens de verloving van prins Constantijn maakt de prins een fragiele indruk en ook tijdens de het huwelijk van Prins Constantijn is hij als vader erbij. De verloving en huwelijk van zijn oudste zoon maakt hij ook mee, hoewel het huwelijk van Willem Alexander en Maxima op 2 februari 2002 is wel de laatste keer dat de prins in het openbaar verschijnt, voordat hij komt te overlijden op 6 oktober 2002.

Eind mei 2001 wordt in de kliniek in Hamburg zijn linkernier weggenomen. Intussen is de prins weer terug op Huis ten Bosch en weg van de drukte heeft hij elders op het terrein een bediendewoning betrokken, waar hij voortdurend onder medische controle staat. Half augustus blijkt ook zijn overgebleven nier niet te functioneren en wordt hij opgenomen in het AMC te Amsterdam, waar de prins 2 weken verblijft. Hij is dus thuis als hij op 6 september 2001 zijn 75e verjaardag viert. Op 11 december 2001 belooft de prins voor volgend jaar beterschap tijdens de jaarlijkse uitreiking van de Prins Claus prijzen. De prins strompelt moeizaam naar voren en heeft ook moeite met spreken. Claus heeft ook problemen met zijn ogen (“I need new eyes”) en hij komt nauwelijks uit zijn woorden. De volgende dag ondergaat hij een staaroperatie. 2 februari 2002 is de prins aanwezig bij het huwelijk van zijn oudste zoon in Amsterdam. Na het huwelijk gaat het niet goed; op 11 maart wordt hij onwel en wordt opgenomen in het AMC te Amsterdam met longembolieen. Problemen met zijn hart volgen en een pacemaker is het gevolg en op 26 maart wordt de prins overgebracht naar de hartbewaking. De volgende dag wordt de prins gedotterd en de prins knapt langzaam op. 3 mei komt de prins naar huis. Hij maakt de geboorte van zijn eerste kleinkind mee op 8 juni 2002 en een paar weken later op 1 juli wordt de prins onwel en wordt ter observatie opgenomen in het AMC. De diagnose luidt dat hij een infectie heeft aan de luchtwegen en hiervoor krijgt hij medicijnen die in eerste instantie niet blijken aan te slaan. Pas na 2 weken mag de prins naar huis om verder aan te sterken. Aangezien dit niet voldoende gebeurt, wordt de prins opnieuw opgenomen op 21 juli. Twee dagen later wordt de toestand zorgwekkend genoemd en zowel zijn vrouw als zijn zonen zijn regelmatig in het ziekenhuis te vinden. De conditie van de prins verbetert licht en hij mag kort voor zijn verjaardag het ziekenhuis verlaten. Hij blijft slechts een paar dagen op paleis Huis ten Bosch. Op de derde dinsdag van september, terwijl zijn vrouw de troonrede voorleest, wordt hij opnieuw met spoed opgenomen in het AMC. Hij zal de intensive care niet meer verlaten, want op 6 oktober om 19.00 uur sterft de prins in het bijzijn van zijn vrouw en kinderen aan een combinatie van longontsteking en de ziekte van Parkinson.

De langst regerende Oranjes:

Koningin Wilhelmina *31 augustus 1880 + 28 november 1962 heeft het langst geregeerd van de Oranjes. Zij aanvaarde op 6 september 1898 de troon en zij deed afstand op 4 september 1948 ten gunste van haar dochter Juliana. Zij regeerde ons land 50 jaar. Eigenlijk was zij al koningin op 23 november 1890 toen haar vader Koning Willem III stierf, maar haar moeder nam waar totdat zij 18 jaar werd op 31 augustus 1898. Dus als we het goed willen doen is Wilhelmina 58 jaar onze Koningin geweest. Haar vader koning Willem III regeerde van 17 maart 1849 tot en met 23 november 1890, dus ruim 41 ½ jaar. Koningin Juliana regeerde van 4 september 1948 tot en met 30 april 1980, dus ruim 32 jaar. Haar dochter Beatrix regeert in 2009 al 29 jaar. Koningin Juliana tekende de acte van abdicatie op 4 september en op 6 september werd zij ingehuldigd als Koningin Juliana.

Doodgeschoten Oranje…

Willem I (1533-1584), Prins van Oranje wordt op dinsdag 10 juli 1584 doodgeschoten door Balthasar Gerards op het Prinsenhof te Delft. Toen de Prins van Oranje op 10 juli 1584 aan tafel ging in het St. Agathaklooster, het huidige Prinsenhof in Delft om zijn middagmaal te gebruiken, kon hij nog niet vermoeden dat dit zijn laatste maaltijd zou worden. Na het eten liep hij naar boven naar zijn werkvertrek; hij moest voor ene Balthasar Gerards (ca. 1557-1584) een paar paspoorten ophalen. Toen hij weer naar beneden kwam, vuurde Gerards, een Spaansgezinde katholiek die zich voor protestant had uitgegeven, drie kogels op hem af. Twee daarvan belandden in de muur, eentje raakte hem in zijn buik. Voordat de Vader des Vaderlands bezweek kon hij nog net uitroepen: “O God heb medelijden met mij en met mijn arme volk.”