Verslag dag 4 bezoek Chili en Antarctica - door Willem-Alexander

Weblog 8 februari 2009

"Vandaag afgedaald in een gletsjerspleet. Uitgerust met klimijzers onder de schoenen voor goede houvast in het ijs en alle benodigdheden om te dalen en weer omhoog te klimmen, lieten wij ons door een gat in de gletsjer naar beneden zakken.

We kwamen in een compleet andere omgeving uit met prachtig blauw licht en hele gangenstelsels om verder doorheen te wandelen en te kruipen. Iedere bewoner van Rothera gaat minimaal één keer per seizoen de gletsjerspleet in en dan besef je wat zich daadwerkelijk afspeelt onder de zo vreedzaam lijkende witte sneeuwvlakte. Het is een ijsmassa die permanent in beweging is en de plek waar je de ene dag veilig overheen kan lopen of rijden is de andere dag een levensbedreigende afgrond. Maar het was ook een onvergetelijke ervaring voor ons en je verbaast je soms door wat voor klein gat je toch relatief makkelijk heen kunt komen. Het opzetten van een tent die tegen windstoten tot ver over 100 km per uur moet kunnen is toch even wat anders dan wat we in Europa gewend zijn. Een haring is bijvoorbeeld een roestvrijstalen buis met een diameter van 5 cm en de scheerlijnen vingerdikke nylon touwen. Een geoefend paar kan een tent in 2 uur helemaal operationeel hebben, inclusief de verbindingen met Rothera via de HF radio en een eerste kopje thee om weer op te warmen. Wij hebben gisteravond de gelegenheid gehad onder rustige en relatief warme omstandigheden het proces onder begeleiding uit te voeren en onder die omstandigheden lijkt het allemaal heel schools en zeer strak geregeld. Je moet er echter niet aan denken dat je bijna niets ziet, bijna geen controle over je vingers hebt met dikke handschoenen en dan nog eens uit moet gaan zoeken welk deel waar moet. Alles is met duidelijke kleuren precies vooraf in vastgestelde volgorde ingepakt zodat je de tent in principe zonder te kijken op kan zetten. De kisten die midden op de foto van onze tent staan zijn ook in een vaste volgorde geplaatst zodat de scharnieren de meest optimale kant open gaan en je de meest nodige dingen bij je hoofdeinde onder handbereik hebt. In principe moeten onderzoekers het tot tien dagen zelfstandig in en rond zo´n tent uit kunnen houden. Soms betekent dat ook bijna 24 uur binnen wachten omdat de omstandigheden het werk volstrekt onmogelijk maken. Bij ons was dat gelukkig niet het geval en na een nacht met alleen wat gierende wind waren we weer voor het ontbijt terug op Rothera.

Daarna hebben we per Twinotter (het werkpaard van Antarctica zoals het vliegtuig hier bekend staat) geprobeerd enkele veldstations te bereiken. Twee van de gletsjers waar we wilden landen waren onbetrouwbaar geworden vanwege gletsjerspleten en de andere lagen in de mist, dus moesten we een landing op ski's maken op de gletsjer achter Rothera.

Vanmiddag zijn we per boot naar Anchorage Island gegaan om één van de Nederlandse projecten te bezoeken. Eerst hebben we het Nederlandse onderkomen bezocht waar onze wetenschappers kunnen overnachten en waar zij ook in rustige omstandigheden experimenten met gevoelige apparatuur kunnen uitvoeren. De hut werd goed bewaakt (zie foto). Daarna hebben we het onderzoeksgebied boven op het eiland bezocht waar open kassen microklimaten creëren en de wanden verschillende soorten straling al dan niet doorlaten. Hiermee kan de schade en hersteltijd van planten worden onderzocht. Uniek aan dit project van dr. Ad Huiskes, dat met onder anderen de Britten samen wordt uitgevoerd, is dat het zeer langlopend is en daardoor een schat aan informatie gegenereerd heeft. Dit wordt op verschillende breedtegraden uitgevoerd en dat maakt onderlinge vergelijkingen mogelijk. Voor de details verwijs ik U verder graag naar de link. Ook dit is een zeer gewaardeerd samenwerkingsproject en de Britten hebben ons heel vaak subtiel en minder subtiel de hint gegeven dat zij echt hopen dat wij hier mee doorgaan.

Op de terugweg van Anchorage Island naar Rothera hebben wij van zeer nabij een prachtshow van twee bultrugwalvissen gekregen met als grand final twee wuivende staarten. Na het verzenden van dit laatste bericht vanaf Antarctica (wat door de beperkt beschikbare bandbreedte waar alle data en spraak verloopt echt een crime is gebleken) zijn we door onze Britse gastheren uitgenodigd voor een " formal " dinner. Een prima gelegenheid om nog één keer al die fantastische mensen te spreken en bedanken die ons zo gastvrij hebben ontvangen en die zulk goed en belangrijk werk doen. Het was werkelijk indrukwekkend en onvergetelijk.

Willem-Alexander "

Foto's:

Minister Plasterk, prinses Máxima en prins Willem-Alexander in een gletsjerspleet:

Willem-Alexander en Máxima in het veldonderkomen van de Nederlandse wetenschappers:

Willem-Alexander en Máxima bezoeken de open kassen waarin microklimaten worden gecreëerd:

En foto's gemaakt door de prins zelf:

Blauw licht onder de gletsjer:

Wetenschappers in een boot:

Zeehond:


Pinguïn:


Een zeehond bewaakt het veldonderkomen van Nederlandse wetenschappers:

(Foto's: RVD en Z.K.H. de Prins van Oranje)