Koninklijke kinderwagens

Hoewel de Koninklijke wieg al voor diverse Oranjebaby’s dienst heeft gedaan, is dat met de kinderwagen wel anders. De Koninklijke ouders gebruiken geen exemplaar uit de familiegeschiedenis, maar nemen generatie op generatie nieuwe wagens die steeds passen bij het tijdperk.

De kinderwagen, in het verleden ook wel ‘koets’ genoemd, is voor een pasgeboren baby het eerste vervoersmiddel waarin hij/zij tevens de eerste zonnestralen opvangt en de wind door de haartjes voelt. Ook in Koninklijke kringen wordt deze geweldige uitvinding al decennialang aangeschaft. Meestal volgt er daarna – als het kind kan zitten – ook een wandelwagen/buggy. Toen toenmalig Koningin Beatrix op 3 juli 2008 in Bad Arolsen op de tentoonstelling die aan Koningin Emma was gewijd de kinderwagen van Wilhelmina zag, moet ze – ondanks dat het een prachtig koetsje is – gedacht hebben aan haar eigen comfortabelere babytijd. Rond haar geboortejaar werden de kinderwagens al iets luxer uitgevoerd en voorzien van een zachte ondergrond. Van rubberen banden was echter nog steeds geen sprake, waardoor de kleine babyprinsesjes waarschijnlijk precies gevoeld hebben wanneer een van hun ouders over steentjes of een hobbelig straatje wandelden. Dat gold ook voor Prinses Juliana. Koningin Wilhelmina hoefde in 1909 niet zelf op kinderwagenjacht. Diverse firma’s wilden maar wat graag dat hun kinderwagen door de Koningin gebruikt zou worden en boden daarom hun pronkstukken aan. De keus viel al snel voor kinderwagenfabrikant van Delft. De wagen was zelfs voorzien van een baldakijn. Omdat Koningin Wilhelmina zo te spreken was over de afwerking werd er een ansichtkaart met een tekening van Koningin Wilhelmina wandelend met Prinses Juliana in de kinderwagen naar van Delft gestuurd. Op de achterkant van de kaart stond: ‘Het heeft H.M. de Koningin behaagd, gezien de fraaie afwerking onzer geleverde Kinderwagens, ons H.M. Wapen te schenken´. Van Delft kon zich vanaf toen dus hofleverancier noemen. De eerste echte foto van Juliana in de kinderwagen werd pas in 1910 gemaakt. Waarschijnlijk gaat het wel om dezelfde wagen, al zijn foto’s en tekeningen niet altijd goed met elkaar te vergelijken en is in 1910 in ieder geval het baldakijn verwijderd. Die had ze in het Vondelpark, waar de foto gemaakt werd, ook niet nodig. De kap van de kinderwagen was uitgeklapt, en bovendien droeg de kleine Juliana zelfs al een hoed.

Baby Beatrix kreeg in 1938 een kinderwagen die grotendeels met riet was afgewerkt. Een exemplaar die nu vooral nog veel gezien wordt als poppenwagen om mee te spelen. Maar de prinses lag niet alleen in de rieten wagen. Tijdens de wintersportvakantie van 1939 in Grindelwald zat Prinses Beatrix – met skipak en zonnebril – in een kinderwagen op ijzers. Met deze ‘slee’ was het voor Prinses Juliana veel makkelijker om met haar dochter te wandelen. De wielen van een gewone kinderwagen zouden immers steeds vastzitten in de sneeuw. Omdat de oorlogsdreiging rond de geboorte van Prinses Irene toenam (augustus 1939) bouwde de firma Kiekens begin 1940 twee speciale kinderwagens voor de prinsesjes. Het waren gasvrije kinderwagens gemaakt van metaal en glas, ter bescherming voor een mogelijke gifgasaanval. Voor zover bekend zijn ze nooit gebruikt, want tijdens de oversteek naar Londen gingen de wagens niet mee. Prinses Irene werd wel in een kistje gedragen die mogelijk ook gasvrij was.

In Londen wandelde het Koninklijk gezin twee dagen na aankomst door de stad. Voor Prinses Irene, die nog geen jaar oud was, gebruikten ze een geleende Engelse mooie kinderwagen van het merk Pedigree. Blijkbaar viel deze wagen in de smaak, want in Canada schafte Prinses Juliana voor Prinses Margriet een soortgelijke kinderwagen aan. Enkele jaren later, op 18 februari 1947, werd Prinses Christina (toen nog Marijke) geboren. Ook voor haar werd een nieuwe kinderwagen aangeschaft. De kwaliteit van de kinderwagens was wederom vooruit gegaan. De nieuwe techniek bood baby’s nog meer comfort tijdens een wandeling. Daarnaast werden ze steeds groter, luxer, en waren de wagens verkrijgbaar in diverse kleuren. Juliana en Bernhard kozen voor de frisse kleur wit.

Zo’n twintig jaar later, bij de geboorte van Prins Willem-Alexander kregen Prinses Beatrix en Prins Claus allerlei babyproducten van bedrijven aangeboden. Beatrix’ oog was gevallen op een kinderwagen van fabrikant Riemersma. Al ruim voor de geboorte van haar eerste kind koos ze een groene kinderwagen uit. Het was een ondiepe bak, waardoor ze nauwelijks hoefde te bukken om haar kind op te tillen of neer te leggen, en verder had de leren wagen een inklapbare kap, op een hoog onderstel met vier gelijke wielen, zoals alle modellen uit die tijd. Willem-Alexander is slechts één keer in de kinderwagen in beeld geweest. Het betrof de video die Prinses Beatrix en Prins Claus lieten vrijgeven met baby Alexander in de tuin van Kasteel Drakensteyn.

© Screenshots

De kinderwagen is waarschijnlijk ook gebruikt voor de prinsjes Friso en Constantijn die in 1968 en 1969 werden geboren. Er is ook maar één foto bekend van baby Friso die in de wagen zit.


Foto: © J.M. Rousel/RVD

Voor de al zittende prinsjes werden ook wandelwagens/buggy’s aangeschaft. Zo zijn er foto’s van Prins Willem-Alexander en Prins Maurits die allebei in een bijna identiek wagentje vervoerd werden. Net als vandaag de dag, konden de kinderen ook met een tuigje vastgezet worden in de wagen. Zeker omdat de baby’s/peuters in de jaren ’60 modellen van de wandelwagens vrij hoog zaten, was die veiligheid ook nodig.

Foto's: © Max Koot/RVD en Prof.mr. Pieter van Vollenhoven

Foto: © Nieboer/PPE,   www.ppe-agency.com

De kinderwagen van nu is er wellicht niet mooier op geworden, maar wel comfortabel en makkelijk in gebruik. Alle prinsen van nu hebben hun kinderen vervoerd in Bugaboo kinderwagens. Vooral de familie van Vollenhoven – toen ze nog regelmatig gefotografeerd werden – zijn er vaak mee gesignaleerd, maar ook de toenmalige Prins van Oranje en Prinses Máxima. Kinderwagens van Bugaboo zijn bovendien om te bouwen tot reiswieg, autostoel of buggy en dat is natuurlijk ideaal. Dat Prinses Máxima destijds bij Bebinella Duimeland in Leiderdorp ongeveer de volledige inhoud van de kinderkamer kocht, lekte al snel uit. Ook werd er bij dezelfde winkel een kinderwagen van Bugaboo aangeschaft die gebruikt is voor zowel Amalia, Alexia en Ariane. Met de Koninklijke donkerblauwe kleur zit je, of het nou een prinsje of prinsesje wordt, altijd goed.