Koning: "Stemmen pakt voor mij verkeerd uit"

Woensdag 15 maart gaan weer veel Nederlanders naar de stembus om te stemmen op een partij die ze het liefst als volksvertegenwoordiger zien. Iedere Nederlander die 18 jaar of ouder is heeft stemrecht. Ook de Koning. Hij gebruikt zijn recht echter niet, omdat hij onpartijdig wil zijn. Dit is inmiddels een traditie bij regerende of afgetreden Oranjes. Op Juliana na.

Bovenstaand bord zie je niet in het straatbeeld, want de Koning is gewoon welkom. Toch heeft hij besloten nooit te stemmen.

Van Koning Willem-Alexander, Koningin Máxima en Prinses Beatrix is bekend dat ze nooit gestemd hebben en dat waarschijnlijk ook nooit meer gaan doen. Leden van het Koninklijk Huis hebben uiteraard stemrecht, maar vanwege de onpartijdigheid zullen ze er nooit gebruik van maken. Om die reden kan de Koning zich ook nooit politiek uiten in het openbaar. Vragen met een politiek tintje weet hij altijd slim af te wimpelen. Ook Wilhelmina heeft, net als Beatrix, zowel als Koningin en als prinses nooit gestemd. Prinses Juliana was hier een uitzondering in. Al in 1935 werd ze gesignaleerd bij een stembureau in Den Haag. Ze was toen 26 jaar. Ook in de jaren daarna is ze waarschijnlijk blijven stemmen, maar er verschenen niet altijd foto's van. Tijdens haar regeerperiode besloot Juliana (tijdelijk) niet meer te stemmen, maar na haar abdicatie maakte ze weer wel gebruik van haar stemrecht, net als haar man Prins Bernhard. Toen ze 89 jaar was, verscheen er nog een foto van Juliana bij een stembureau in Baarn. Ze liep met een rollator omdat ze kort daarvoor een heupoperatie had ondergaan, maar het weerhield haar er niet van om naar het stembureau te gaan. Naar verluidt lag haar voorkeur bij de PvdA of D66.

Willem-Alexander zei als prins al eens dat hij zijn oproepkaarten doorgaans verscheurde meteen na ontvangst. Met een referendum ligt het echter iets anders dan bij verkiezingen. Daarom had hij zijn oproepkaart voor het referendum niet meteen in de prullenbak geworpen. En juist dat leverde in zijn omgeving (en daarna dus in de media) eens een keer het gerucht op dat hij overwoog te gaan stemmen. Recent, tijdens het streekbezoek aan de Krimpenerwaard, werd tijdens een gesprek met jongeren opnieuw naar zijn stemonthouding gevraagd. "Stemmen is voor iedereen goed, maar pakt in mijn persoonlijke geval verkeerd uit" aldus de Koning. Hij wilde daarmee zeggen dat er dan volop zou worden gespeculeerd over op welke partij hij zou hebben gestemd. Als stemmen niet geheim zou zijn, zo vertelde hij verder, dan zou hij blanco stemmen.

Voor andere prinsen en prinsessen die tot de Koninklijke familie behoren (zoals de van Vollenhoven prinsen en prinsessen of Prins Constantijn en Prinses Laurentien) ligt het anders. Zij zullen waarschijnlijk gewoon gaan stemmen, net als Prof.mr. Pieter van Vollenhoven die zijn gedachtes over politieke kwesties zelfs op twitter deelt.