20 september 1977: Prinsjesdag

Prinsjesdag 1977, 40 jaar geleden, toonde een overeenkomst met die van nu; de lange kabinetsformatie. Hoewel het vandaag nog geen 20 september is, vond ik  het toch wel toepasselijk het artikel op deze derde dinsdag te publiceren. 

Foto: Nationaal Archief

In de traditionele rit naar het Binnenhof zaten Koningin Juliana, Prins Bernhard, Prinses Beatrix en Prins Claus in de Gouden Koets. Prinses Margriet en Prof.mr. Pieter van Vollenhoven zaten voor hen, in de Gala Glasberline. Koningin Juliana was deze editie van Prinsjesdag gekleed in een groene jurk met groene 'opgeblazen' hoed. Prinses Beatrix was in het blauw, en Prinses Margriet leek op een Oosterse prinses met haar blauwe tulband. Langs de route was het erg druk en omdat dranghekken toen nog ontbraken, moesten politiemannen moeite doen de menigte achter de gespannen touwtjes te houden. Kort voor het arriveren van de stoet, werd de rode loper voor de Ridderzaal nog snel schoongeveegd.

Juliana, met de Troonrede in haar hand. Foto's: Bert Verhoeff/Nationaal Archief

In de Troonrede werd onder andere gesproken over de lange duur van de kabinetsformatie. "De lange duur van de kabinetsformatie, na een verkiezingsuitslag die toch door velen als duidelijk is ervaren, wekt onder de huidige omstandigheden begrijpelijke bezorgdheid”, zei Koningin Juliana.

Foto's: Nationaal Archief

Dat was een pesterijtje van demissionair premier Den Uyl richting het CDA, met welke partij hij in de maanden voorafgaand aan de derde dinsdag in september tevergeefs had geprobeerd zijn tweede kabinet te formeren. "In afwachting van de totstandkoming van een nieuw kabinet is het niet mogelijk u nieuwe plannen voor te leggen betreffende het in de komende jaren te voeren beleid”, vervolgde de Koningin haar Troonrede. Daarmee stipte ze meteen het belangrijkste gebrek van een demissionair kabinet rond Prinsjesdag aan.

Verder ging de Troonrede van '77 over de stagnatie van de (wereld)economie, de groeiende werkloosheid, de overheidsbegroting, belastingmaatregelen, het sociale beleid van de regering en de wereldvraagstukken. Een andere opmerkelijke gebeurtenis in de Ridderzaal was de hoed van Erica Terpstra. Ze gaf daarmee het startsein van een traditie die tot op de dag van vandaag nageleefd wordt. Niet alleen de vrouwelijke leden van de Koninklijke familie dragen een hoed, maar ook de vrouwelijke politici.

De rijtoer op de terugweg eindige bij Paleis het Lange Voorhout, waar de Oranjes vanaf het balkon naar de mensen zwaaiden.

Foto: Bert Verhoeff/Nationaal Archief