31 januari 1938: Geboorte Prinses Beatrix

Prinses Beatrix viert vandaag haar 85e verjaardag, daarom een terugblik op haar geboorte in 1938 en de hectische periode die eraan vooraf ging. 

De allereerste foto van Beatrix, gefotografeerd door Prins Bernhard

Als in juni 1937 de Koninklijke familie naar Amsterdam reist voor een meerdaags bezoek valt op dat Juliana bij diverse onderdelen verstek laat gaan, zonder dat daar een reden voor wordt gegeven. Dat de zwangerschapsgeruchten wel eens waar zouden kunnen zijn wordt steeds serieuzer. Vooral als bekend wordt dat de reis van Bernhard en Juliana aan Nederlands-Indië (najaar 1937) niet door gaat. Op 15 juni 1937 worden de geruchten bevestigd door de prins en prinses. Via een live radio uitzending vanuit Soestdijk bedanken de prins en prinses Amsterdam voor de onvergetelijke dagen die ze in de hoofdstad beleeft hebben. Tot slot zegt Juliana: “Nooit had iets mij kunnen weerhouden alle delen van het programma mee te maken, waren het niet – op zichzelf verheugende – gezondheidsredenen geweest, die u zeker wilt verstaan”. Dan is het voor iedereen duidelijk dat Juliana in verwachting is. Na de aankondiging van haar zwangerschap verschijnt Juliana nog een paar maanden in het openbaar. Op 3 september 1937 is in de Staatscourant een officiële mededeling te lezen van de twee behandelend artsen, die zeggen met grote “voldoening te hebben kunnen vaststellen dat ze zwangerschap geheel normaal verloopt en de gezondheidstoestand van Prinses Juliana in alle opzichten reden tot volkomen tevredenheid geeft.” Op 26 oktober tekent Koningin Wilhelmina een Koninklijk Besluit waarin staat dat de kinderen van Juliana en Bernhard in plaats van de geslachtsnaam van hun vader (van Lippe-Biesterfeld) de naam van hun moeder (Oranje-Nassau) zullen dragen. Juliana verschijnt vanaf die maand niet meer in het openbaar. In de ingerichte kinderkamer op Paleis Soestdijk nodigt de prinses zelfs een wichelroedeloopster uit om de kamer te onderzoeken op stralingen.

Prins Bernhard was na het dramatische ongeluk extra blij met
de geboorte van zijn dochter.

Een maand later, op 29 november 1937, raakt Prins Bernhard betrokken bij een ernstig auto-ongeluk bij Diemen. Hij botst met grote snelheid op een vrachtwagen. De prins zat bekneld in zijn auto, waar niet veel meer van over was. Met moeite werd hij uit het wrak gehaald en snel per ambulance vervoerd naar het Burgerziekenhuis in Amsterdam. In eerste instantie wordt voor het leven van de aanstaande vader gevreesd. Hij heeft een gebroken nek, een schedelbasisfractuur en gebroken ribben. Koningin Wilhelmina wordt eerder op de hoogte gesteld dan haar zwangere dochter. De Koningin belt vervolgens vanuit het ziekenhuis naar een hofdame en vraagt haar het nieuws voorzichtig aan Juliana te vertellen. Besloten wordt dat ook de prinses intrek zal nemen in het ziekenhuis bij haar man. Er wordt zelfs een vleugel van het ziekenhuis ter beschikking gesteld voor Juliana, haar moeder en leden van de hofhouding. In een week tijd gaan er allerlei geruchten, zelfs dat de prins zou zijn overleden. Gelukkig gaat het steeds beter met hem. In bewaarde brieven aan haar vriendinnen schreef Juliana: “Het is een bijzondere ervaring te moeten bivakkeren in een ziekenhuiskamer terwijl je niet ziek bent!. We maken veel gekheid. Het is avontuurlijk maar wel ideaal hier met mijn moeder (wij samen in één kamer) te huizen. Ik mag blijven tot Bernhard weg gaat en mijn moeder laat zich na een poosje vanzelf aflossen als beschermengel. De baby heeft niets geleden. Ik heb me vreemd genoeg nooit werkelijk ongerust gemaakt. Ik ben hier erg gelukkig. Je merkt nu dat het geen luxe is om een man te hebben, maar daarentegen wat het betekent om werkelijk iets voor een ander te mogen zijn. “ De eerste kerst als getrouwd paar vieren Bernhard en Juliana met een kerstboompje naast het ziekenhuisbed.

Op 2 januari 1938 neemt Juliana weer haar intrek in Paleis Soestdijk. Een paar dagen later wordt de prins uit het ziekenhuis ontslagen, maar de lichamelijke gevolgen van het ongeluk zullen hem de rest van zijn leven blijven achtervolgen. Het wachten is nu op de baby… die werd rond 16 januari verwacht. De kranten stonden er vol van en de spanning nam toe. Hoewel de baby nog niet geboren is, worden er toch steeds meer cadeau’s bij Soestdijk afgeleverd. In de middag van 30 januari wordt uit de berichtgeving duidelijk dat het grote moment nu toch eindelijk dichterbij komt. In het Badhotel – wat omgetoverd is tot perscentrum – krijgen de telefonistes opdracht paraat te blijven. De volgende ochtend komt om vijf voor tien het langverwachte nieuws dat Juliana om 9.47 uur het leven heeft geschonken aan een dochter. Er worden direct 51 saluutschoten gelost en diverse telegrammen opgesteld. Het is feest in Nederland. Wat het nieuwe prinsesje betreft noemden de twee dokters in een officieel communiqué de toestand van moeder en kind ‘zeer bevredigend’.

Twee dagen oud. Foto: Prins Bernhard

De volgende dag, 1 februari, doet Prins Bernhard op Paleis Soestdijk aangifte van de geboorte van zijn dochter. Minister-president Colijn, en de vice-president van de Raad van State mr. F. Beelaerts zijn er als getuigen bij. Uiteraard ontbreekt ook G.C.J. van Reenen (de Baarnse burgemeester) niet. Het drietal wacht in de Witte Eetzaal op Bernhard. Als de prins arriveert en gefeliciteerd wordt, zegt hij dat hij zijn dochter zal halen, want volgens oud gebruik moet de vorstelijke baby eerst getoond worden voordat hij/zij wordt ingeschreven in het bevolkingsregister. Het prinsesje is gekleed in een wit jurkje en ligt op een kussen.

Foto: RVD

“Wij hebben haar de namen Beatrix Wilhelmina Armgard gegeven” aldus de prins. De twee laatste namen zijn vernoemingen naar beide oma’s. Over de naam Beatrix zegt hij: “Mijn vrouw en ik vinden het een mooie naam. Wij hebben die naam gekozen omdat de prinses en ik de naam graag een voorteken willen laten zijn. Beatrix betekent: zij die gelukkig maakt. Ik hoop dat mijn dochter gelukkig zal worden. “ Na het tekenen van de geboorteakte vertelt Bernhard dat zijn vrouw het goed maakt. Verder zei hij dat Beatrix bijna 7 pond woog en 52 centimeter lang is. De prins zei ook dat de klemtoon eigenlijk op de a hoort te liggen, maar dat hij -in overeenstemming met het gebruik - besloten had die op de e te leggen.

In maart verscheen de eerste foto van Beatrix en haar moeder:

Foto: Prins Bernhard