 |
| Foto: RVD |
De Vergissing van Troelstra was een vergeefse oproep tot een socialistische revolutie in Nederland in november 1918. De naam is ontleend aan de essentiële rol die Pieter Jelles Troelstra tijdens de poging tot revolutie speelde. De poging duurde bijna een week, van 9 november tot 14 november, die destijds De Roode Week werd genoemd. De oproep tot revolutie was het gevolg van de economische malaise na de Eerste Wereldoorlog en verscheidene andere revoluties die speelden, zoals de Duitse Novemberrevolutie en de Russische Revolutie en vond een aanleiding in de recente muiterij in een legerkamp. Die gebeurtenissen vormden de inspiratiebron, en de overtuiging dat ook in Nederland radicale maatschappelijke veranderingen konden worden verwezenlijkt. Troelstra meende dat de socialistische revolutie ook in Nederland kon plaatsvinden, omdat er veel onrust in de politiek bestond. Hierin vergiste hij zich. Weliswaar was er commotie rondom de persoon van generaal Snijders, maar dit had niet het karakter van een constitutionele crisis. Door een gebrek aan organisatie en doordat er al vrij snel een tegenbeweging ontstond die wel goed georganiseerd was, liep de poging tot revolutie met een sisser af.
Op 18 november werd duidelijk dat er van een revolutie absoluut geen sprake meer was. Er werd toen een demonstratie georganiseerd op het Malieveld. Deze diende als huldiging voor de leden van het Koninklijk Huis door bonden en verenigingen die zich achter de regering hadden geschaard. Koningin Wilhelmina en Prinses Juliana reden die middag door de straten van Den Haag die zwart zagen van de mensen. Door het enthousiasme dat ze tentoonspreidden, bleken de mensen een revolutie af te zweren. De aanhangers van het Koninklijk Huis waren door burgemeester Patijn van Den Haag opgeroepen om die dag voor half één op het Malieveld aanwezig te zijn, waar rond één uur het rijtuig met Koningin Wilhelmina, en de 9-jarige Prinses Juliana arriveerde. De aanwezigheid van Prins Hendrik is in ieder geval niet zichtbaar, toch spreken sommige bronnen van 'het Koninklijk gezin', andere bronnen hebben het alleen over Wilhelmina en Juliana. Moeder en dochter zwaaiden enthousiast terug naar de vele mensen met vlaggen en spandoeken.
Foto's: RVD
Naar verluidt schrok Koningin Emma toen ze vanuit Paleis het Lange Voorhout de koets met het Koninklijk gezin, met voorop juichende militairen, zag terugkeren. Ze dacht even dat de revolutie was uitgebroken en dat haar dochter door het volk gevangen werd meegevoerd. Toen het rijtuig stil stond voor het paleis, gebaarde Koningin Wilhelmina tot stilte en zei: “Ik dank u allen hartelijk voor de onvergetelijke uren, die ik hedenmiddag met u doorleefd heb. Ik stel uw trouw en uw aanhankelijkheid op zeer hoge prijs en zal deze middag nooit vergeten. Ik zal ook nooit vergeten de bewijzen van liefde voor ons vaderland, die ik hedenmiddag persoonlijk heb mogen aanschouwen. Ik ben er van overtuigd, dat ons vaderland, dat ons zo na aan ’t harte ligt, mocht het ooit in gevaar komen, door onze eendracht en trouw zal worden beschermd. Ik verzoek u met mij te willen uitroepen een drievoudig: “Leve het vaderland!”
Op woensdag 20 november kwam de Koninklijke proclamatie waar Koningin Wilhelmina eerder op had aangedrongen. Deze luidt: "Het is Mijn verlangen de voorgenomen hervormingen door te zetten en aan te vullen met de snelheid, die past bij de polsslag van deze tijd. Reactie zij uitgesloten, wij moeten vooruit. Het is Mijn begeerte, dat de nood van het volk in al zijn diepte wordt bestreden. Het is Mijn wil om steeds in nauwe aanraking te zijn met de volksgeest en om te regeren in overleg met de vertegenwoordigers van het gehele volk. Ik heb te verstaan, dat gij Mij daarbij steunt en met liefde en vertrouwen tegemoet treedt. Met liefde en vertrouwen aanvaard Ik die steun. God zegene en behoede ons dierbaar vaderland."
Mijn pake (grootvader) was één van de militairen die de paarden voor de koets van de koningin uitgespannen heeft en daarna zelf de koets heeft voortgetroken over het Mailieveld.
BeantwoordenVerwijderen