INTERVIEW MÁXIMA 50

Ter gelegenheid van haar vijftigste verjaardag werd vanavond een interview met Koningin Máxima uitgezonden. In het openhartige gesprek met interviewer Matthijs van Nieuwkerk komen tal van onderwerpen aan bod: het leren kennen van haar man en Nederland, haar vele functies en werkzaamheden, dochters, overlijden van haar zusje en de veelbesproken reis naar Griekenland. 

"Ik ben dankbaar dat ik ouder mag worden"

Máxima noemt vijftig worden 'niet niks'. "Het gaat prima. Ik ben dankbaar dat ik ouder mag worden", zegt ze direct nadat Matthijs de drempel van Huis ten Bosch, waar het interview plaatsvindt, over stapt. Vol trots vertelt ze vervolgens over de paardenbloem lamp in de hal en geeft korte uitleg bij de schilderijen aan de muur. Uiteindelijk neemt het tweetal plaats in de werkkamer van Máxima, die eerder van prins Claus was, waar een unieke foto van haar man, koning Willem-Alexander, op de schouw staat. "Als ik echt geconcentreerd moet werken, kom ik hier", vertelt de koningin. 

'Poëzie geeft rust"

Koningin Máxima en de interviewer delen aan het begin van het gesprek boekjes uit. Matthijs heeft een dichtbundel meegenomen van Pablo Neruda, uit Máxima's geboortejaar. Ze leest een stukje in het Spaans voor en beloont Matthijs met een bundel uit haar eigen bibliotheek, van Louise Glück. Ze houdt van poëzie, vertelt ze maar heeft dit boekje zelf nog niet gelezen. "Ik koop een nieuwe" aldus de koningin. “Ik vind poëzie lezen heel rustgevend. Heb ik een half uurtje dan open ik zo’n bundel, in de slaapkamer, soms heb ik een klein boekje in mijn tas. Dat geeft een beetje rust." Over de verschenen biografie van haar jeugd zegt Máxima die niet te willen lezen. "Ik vind het hartstikke moeilijk om over mezelf te lezen." " Ik leef in het vandaag, ik houd me niet zoveel bezig met mijn verleden."

"Ik had een zwarte pruik waarmee ik door heel Nederland ben gereden"

In het begin van het gesprek vertelt Máxima dat ze het moeilijk vindt om boeken te lezen die over haarzelf gaan. Ze zegt dan ook dat ze de boeken niet gaat lezen. "Het is toch de blik van iemand van buitenaf. En zo kijk ik toch niet naar mezelf", zegt ze daarop. Toch leest Matthijs een passage voor uit een boek, dat gaat over de koningin. Daarin vertelt hij dat ze bezig was met het vinden van een partner. Dat ontkent Máxima. "Ik was bezig met mijn werk en passies. Voordat ik mijn man ontmoette dacht ik niet dat ik ging trouwen. In 1999 ontmoetten Máxima en Willem-Alexander elkaar voor het eerst, in Sevilla. De eerste blik was een bijzondere, vertelt de koningin. "Ik was foto's aan het maken, ook van mijn man. En hij keek me heel slecht aan. Hij dacht ook: 'Wie is ze? Is ze paparazzi?' Ik had geen begrip daarvoor. Ik maakte gewoon foto's, omdat ik foto's wilde maken." De koningin vertelt dat ze niet veel van Nederland wist, voordat ze verliefd werd op de huidige koning. "Ik was er zelfs nog nooit geweest." De liefde tussen Máxima en Willem-Alexander groeide en groeide, zoals Máxima het zelf omschrijft. "Toen ben ik begonnen met Nederlandse les, in New York. Want ik vond dat als ik dit ging doen, dat ik meer van Nederland moest weten." Tijdens de lessen in de Verenigde Staten leerde Máxima over bijvoorbeeld Sinterklaas. Uiteindelijk moest ze toch dichter bij Nederland komen wonen. "Ik had een zwarte pruik waarmee ik door heel Nederland ben gereden. Ik ben overal geweest in Nederland." 

Toen de band tussen Máxima en Willem-Alexander hechter werd, vond de koningin het leven in Nederland ook steeds fascinerender. "Ik had een enorme noodzaak om te weten waar ik aan zou beginnen. Ik wilde Nederlands begrijpen, maar ook dat Nederlanders mij begrijpen." Toen Máxima naar Nederland kwam werd ze warm onthaald, maar tegelijkertijd werd er ook een onderzoek gestart naar haar vader, die onder vuur lag omdat hij wist van het regime van Videla. Uiteindelijk mochten haar ouders niet op het huwelijk van het koninklijk paar staat. "Dat is toch tegenstrijdig. Een mooi moment, maar ook moeilijk. Ook omdat mijn moeder voor mijn vader koos." Het meest bekende moment van het huwelijk tussen Máxima en Willem-Alexander is uiteraard de traan. Een fragment dat Máxima vaak heeft teruggekeken. "Amalia zei een keer: 'Papa, wat heb je met mama gedaan?'" 

"Ik wil dat iedereen mee kan doen in de samenleving"

Máxima bekleedt veel functies, die allemaal werk bevatten. Zo is onder andere beschermvrouwe van Oranje, lid van de Raad van State, werkt ze bij de Verenigde Naties. Daarover zegt Máxima: "Sommigen komen door mijn positie, zoals de Raad van State, maar de rest heb ik echt gekozen. Ik wil dat iedereen mee kan doen in de samenleving. Daar zet ik me voor in. Mijn man en ik vinden het belangrijk dat iedereen het gevoel heeft dat hij of zij gezien wordt." Dat doet het koninklijk paar door middel van het Oranje Fonds, een cadeautje dat ze van 'ons' kregen voor hun huwelijk in 2002. Zo organiseren ze bijvoorbeeld taalprojecten voor nieuwkomers. 

Máxima krijgt tranen in haar ogen als Matthijs haar naar haar overleden zusje Inés vraagt. "We wisten acht, negen jaar voor haar overlijden dat het niet goed met haar ging. Toch bleef het praten erover een beetje in de taboesfeer hangen. Ik verwijt mezelf niets, want ik heb heel veel gedaan. Maar we hadden nog meer kunnen doen." Daarom vindt de koningin nu dat er veel gedaan moet worden aan geestelijke gezondheidszorg. "Er is veel te doen bij jongere mensen. We moeten preventief kunnen werken." 

Voor de Verenigde Naties zet Máxima zich in voor gelijke financiële rechten voor iedereen. Dat iedereen de toegang heeft tot bijvoorbeeld een bank. Voor dit erebaantje reist Máxima de wereld af en schudt ze handen met presidenten, leiders, VN-collega's. Auto in, auto uit. Zaal in, zaal uit. Nu de koningin daarop terugblikt, vindt ze dat ze te veel heeft gereisd. Ze is dan ook blij dat ze nu, onverhoopt door corona, meer thuis is. Zeker nu Amalia en Alexia uit huis gaan. Hoe lang Máxima de functie bij de Verenigde Naties blijft bekeken, weet ze niet. "We bekijken het ieder jaar. Het ontwikkelt zich. Het heeft nu te maken met de financiële gezondheid." Maar een functie voor het leven is het niet, aldus de koningin. Ook in ons eigen land houdt Máxima zich bezig met financiële gezondheid voor iedereen. "De systemen werkten vaak niet samen. Mensen trokken soms pas na vijf jaar aan de bel, puur uit schaamte. We moeten niet denken in potjes. Maar: 'Die persoon heeft problemen. Hoe kunnen we die het beste helpen?' Dus met een holistische benadering. Als een familie in de schulden komt, is de stress heel groot. Zo zou het niet moeten." 

"We moeten naar de toekomst kijken"

De populariteit van de Oranjes is in het laatste jaar gezakt. Daarover zegt de koningin: "Dat doet pijn aan mijn hart. Ik werk heel hard om dingen te bereiken. En dat een vakantie die voor ons niet zo veel betekende zoveel doet, dat doet me pijn." Over het besluit om tóch naar Griekenland te gaan, zegt Máxima: "Het mocht nog steeds, Griekenland was code-geel. We hebben een inschattingsfout gemaakt. Het is niet anders en ik kan het niet anders uitleggen. Het mocht, maar het was niet solidair." Ook over de speedboot van twee miljoen euro die het koninklijk paar is veel commentaar. "Hoge bomen vangen veel wind", zegt Máxima daarover. "Het is iets dat mijn man heel graag wil hebben. Ik gun het hem wel, maar ik vind niet dat het af mag doen aan al het werk dat hij voor Nederland doet. Dat mensen iets over ons willen zeggen is inherent aan onze positie. Dat zal altijd zo blijven. Wij moeten gewoon naar de toekomst kijken." 

Aan het einde praten Matthijs en Máxima over het moederschap van de koningin. "Ik zie Amalia niet als de toekomstige koningin", begint Máxima. "Ik zie haar als mijn kleine baby." Toch noemt de moeder haar oudste dochter 'heel verantwoordelijk'. "Ze beseft haar toekomst, maar gaat daar goed mee om." Het leven van haar dochters staan in de spotlights. "Dat brengt veel uitdagingen, maar ook mooie dingen. Ze hebben de kans om iets te betekenen voor anderen." De koningin vindt het dan ook belangrijk dat ze haar dochters de ruimte geeft om fouten te maken. "Daar leren ze van. En op die manier worden het sterke dames." Van Alexia en Ariane weet Máxima nog niet wat ze willen doen. "Dat moeten ze met de toekomst beslissen." Alexia vertrekt nu voor een jaartje naar Wales. "Ze is een geweldige dochter." Over Ariane zegt Máxima dat ze het 'ongelofelijk goed doet op school'. "Ze heeft veel talenten. En daar gaat het uiteindelijk om." De moeder van drie vindt het ook belangrijk dat haar dochters zich ontwikkelen tot ambitieuze en sterke vrouwen. "Ik gun het mijn dochters om iets te kunnen veranderen." 

Tot slot vraagt Matthijs Máxima naar wat Willem-Alexander voor haar betekent. "Hij is mijn anker. Hij houdt mij scherp. Hij prikkelt mij om mijn werk te doen, maar tegelijkertijd houdt hij me ook vast. Die combinatie vind ik fantastisch. Hij is een geweldige vader voor de kinderen en een enorme steun."