30 april t/m 2 mei 1962: Viering zilveren huwelijk Koningin Juliana en Prins Bernhard | De Oranjes

zaterdag 30 april 2022

30 april t/m 2 mei 1962: Viering zilveren huwelijk Koningin Juliana en Prins Bernhard

Het zilveren huwelijk van Koningin Juliana en Prins Bernhard werd van 30 april t/m 2 mei 1962 groots gevierd met een rijtoer door de hoofdstad, een tocht met de Koningssloep, feest in het RAI - en concertgebouw, een vuurwerkshow, een galadiner met vele Koninklijke gasten uit het buitenland, een bezoek aan de Keukenhof en tot slot een bal op het schip Oranje.
In familiekring vierden Juliana en Bernhard hun 25e huwelijksdag op 7 januari al tijdens de vakantie in Lech. Het officiële feest stelden ze uit tot de 53e verjaardag van Juliana op 30 april. Een dag eerder, op 29 april, ging het gezin naar de Westerkerk in Amsterdam waar de onofficiële start van het feest plaatsvond. Tijdens deze speciale kerkdienst waren vertegenwoordigers aanwezig van verschillende protestantse groeperingen, van de Joodse gemeenten en de Rooms Katholieke Kerk. Na een openingsceremonieel zong de gemeente de verzen 1,7 en 8 van psalm 33. De dominee – Sillevis Smitt – las vervolgens psalm 103 voor. Hierna vroeg hij in een gebed Gods zegen over de Koninklijke familie. Voor de regering bad hij om kracht en wijsheid in de moeilijke tijd opdat vrede mag blijven tussen Indonesië en Nederland. Vervolgens zongen de aanwezigen gezang 291. In zijn preek besprak dominee Smitt onder andere de bruiloft te Kana waar Jezus water veranderde in wijn. 

Op 30 april werd dit keer geen bloemendefilé bij Paleis Soestdijk gehouden, maar een groot feest in de hoofdstad. Om drie uur stapten Juliana en Bernhard in de Crème Calèche voor een rijtoer door Amsterdam, gevolgd door een rijtuig waarin hun vier dochters zaten die, op Prinses Beatrix na, gekleed waren in blauwe mantels. Na een inspectie van de erewacht op de Dam ontving Koningin Juliana een boeket van lathyrus (haar lievelingsbloem) en Prins Bernhard ontving van een vierjarig meisje een witte anjer, die de prins gelijk lachend verwisselde met de anjer die hij al op zijn revers had. 
Foto: Eric Koch/Nationaal Archief
Foto: Harry Pot/Nationaal Archief


Gespannen door zes paarden vertrok de Crème Calèche vervolgens door de hoofdstad. De route ging langs het Nationaal Monument, Rokin, Spui, Singel, Singelbrug, Koningsplein, Leidsestraat, Leidseplein, Leidsebosje (langs Vondelpark), Hobbemastraat, Museumplein, Museumstraat, Van Baerlestraat, Roelof Hartplein, J. M. Coenenstraat' Beethovenstraat, (links af) Bernard Zweerskade, (rechts af), Diepenbrockstraat, Wielingenstraat, RAI-gebouw, Scheldestraat, Churchill-laan, Victorieplein, Vrijheidslaan, Berlagebrug, Amstel, Tulpplein (links af), Hoge-sluis, Sarphatistraat, Frederiksplein, Utrechtsestraat, Rembrandtsplein, Reguliersbreestraat, Muntplein, Rokin en Dam.
In het RAI gebouw werd de route onderbroken voor een feestelijke manifestatie met zo’n twaalfduizend Amsterdammers die het zilveren bruidspaar toezongen met ‘Lang zullen ze leven’ en ‘Tulpen uit Amsterdam’ dat ook door de prinsessen werd meegezongen. 

Ook bij de Stadsschouwburg stond de rijstoet even stil waar het koor van de Nederlandse opera het bruidslied uit de opera ‘Lohengrin’ zong.

Aan het eind van de middag stapte het Koninklijk gezin aan boord van de Koningssloep. 

Foto: Nationaal Archief


Over de Amstel ging de tocht naar het Amstelhotel. Dit zou tot op heden ook de laatste keer zijn dat de sloep gebruikt is. Het is traditie dat de Koningssloep nooit onder een gesloten brug mag doorvaren, maar juist tijdens de viering van het zilveren huwelijk van Koningin Juliana en Prins Bernhard ging het mis. De ceintuurbaanbrug bleef dicht. Men was vergeten het tijdens de boottocht het zo te regelen dat ook die brug openging om de sloep te laten passeren. Op de brug stonden nu bovendien ook honderden mensen die niet meer konden worden weggestuurd, dus zat er niets anders op dan de standaard te strijken en onder de gesloten brug door te varen. Het Koninklijk paar zelf maakte zich er niet zo druk om. “Zoiets is mij nog nooit overkomen” riep Koningin Juliana toen zij weer voet aan wal zette bij het Amstelhotel. Tot slot verschenen Juliana en Bernhard op het balkon van Paleis op de Dam.


’s Avonds vond er in het Concertgebouw het ‘Feest der Verrassing’ plaats waarbij het Koninklijk gezin met een welkomstlied werd ontvangen. Koningin Juliana had zich voor deze gelegenheid getooid met de schitterende Stuart diadeem en de bijbehorende juwelen uit deze set.
Burgemeester van Hall bood het Koningspaar het Nationale Geschenk aan, dit bestond niet alleen uit geld waar de Koningin en prins zelf een bestemming aan zouden geven maar ook uit een uniek servies van Haags porselein wat een aanvulling was op het incompleet geraakte Sèvres servies dat ongeveer zestig jaar geleden door de president van Frankrijk aan de koninklijke familie werd aangeboden. Ook werd er een zilveren exemplaar van een grammafoonplaat van Wim Kan aangeboden. Onder de titel ‘Dag Koningin, dag prins’ had Wim Kan nog een speciaal programmaatje aan de grammafoonplaat toegevoegd. 
Foto: Harry Pot/Nationaal Archief

Na de overhandiging van de cadeaus werd er een programma gepresenteerd waaraan het Nederlands Dans Theater, Georgette Hagedoorn, Paul Deen, Menno Grondsma en het Metropole Orkest meewerken. Ook werd de film “Het feest van Soestdijk" vertoond - een Polygoon productie met hoogtepunten uit en herinneringen aan de afgelopen kwarteeuw. Pas tegen half één verlieten de Koninklijke gasten het Concertgebouw. “Het was een enig feest” aldus Koningin Juliana.
Foto: Nationaal Archief

Op 1 en 2 mei werden ook Koninklijke gasten uit het buitenland uitgenodigd om de feestelijkheden bij te wonen. Onder de vele gasten bevonden zich drie regerende vorsten, drie Koninginnen, twintig prinsen en twintig prinsessen van wie aan aantal in 1937 ook bruidsmeisje of bruidsjonker was. De gasten arriveerden allemaal in de ochtend van 1 mei op Schiphol en werden regelmatig ontvangen door één van de dochters van Juliana en Bernhard, die dus niet konden uitslapen na het avondfeest van 30 april. Onder de aanwezigen waren bijvoorbeeld Prinses Margaretha, Prins Bertil en Koning Gustaaf Adolf van Zweden, Sjah Mohammed Reza Pahlawi en Farah Diba van Perzië, Koning Olaf V van Noorwegen, Koningin Elizabeth II van Groot-Brittannië en Prinses Marina van Kent, haar dochter Prinses Alexandra en Prins Philip. Prins Aschwin (broer van Bernhard), Groothertogin Charlotte van Luxemburg, Prins Louis Ferdinand van Pruisen, Prins Felix van Luxemburg, Prinses Armgard (moeder van Bernhard), Prins Jean en Prins Karel van Luxemburg.

Toen alle gasten in de ochtend en middag gearriveerd waren en in het Amstelhotel verbleven, werd ondertussen het Koninklijk Paleis in gereedheid gebracht voor de feestavond gevolgd op het diner waar de Spiegelzaal van het Amstelhotel voor werd gebruikt. Het diner bestond uit kreeftenstaarten met groene mayonaise, bouillon met kervel, Parelhoen, Hazelnootaardappeltjes, gesouffleerd jubileumijs, petit fours en een koffie, cognac of likeurtje toe. “Heeft u mijn man soms gezien”? vroeg Koningin Juliana op een gegeven moment aan de kelner nadat zij kort daarvoor al haar kamer op de eerste verdieping van het hotel had verlaten en Prins Bernhard ook bij de trappen niet kon vinden. Ook in de hal kon Juliana haar man niet vinden. Een telefoontje van de kelner zorgde voor een wonder, want niet veel later verscheen Prins Bernhard vanuit het niets weer in de hal. Met een gezicht van ‘waar zat je nou’ pakte ze Bernhard’s arm om vervolgens met alle gasten in de hal van het hotel op de foto te gaan.


Alle 107 gasten die in het hotel hadden gedineerd namen vervolgens deel aan het bal in het Koninklijk Paleis. De burgerzaal, de troonzaal en de aangrenzende galerijen, waar het koud buffet was opgesteld, waren versierd met een bloemenschat ter waarde van f 35.000  die als geschenk was aangeboden door de Vereniging van Nederlandse Bloemisten. Niet minder dan 65 Amsterdamse bloemisten hebben twee dagen lang gewerkt aan de versiering. Zij voorzagen de 80 tafeltjes van boeketten en verwerkten 6000 anjers, 4000 rozen, 1000 amaryllis, 300 takken appelbloesem, 200 takken seringen, 150 takken kers, 3000 tulpen, 750 bloeiende irissen, 20 complete appelboompjes, 225 exotische planten, 225 bloeiende planten en 300 meter guirlandes van coniferen. De dansmuziek op dit galabal werd verzorgd door een ensemble uit het bekende radio-orkest 'De Zaaiers'. Als bijzondere attractie trad voor de vorstelijke gasten het zigeunerorkest van Ta Ta Miranda en zijn zonen op. Tot vèr na middernacht duurde het feest.
Wederom was er geen tijd om uit te slapen, want de volgende dag, 2 mei, stond een reisje naar de Keukenhof op het programma. Omstreeks twaalf uur stapten de Koninklijke gasten in één van de bussen die hen naar het bloemenpark bracht. In de voorste bus zaten onder andere Koningin Juliana en prins Bernhard, de Sjah van Perzië en keizerin Farah, koningin Elizabeth en prins Philip, koning Olav V en de groothertogin van Luxemburg.
De prinsessen bevonden zich met andere gasten in de tweede bus. Toen de eerste bus bij de Keukenhof arriveerde werd er een klein bankje naast het portier gezet. Het protocol schrijft namelijk voor dat de Koningin van Engeland nooit van een groter hoogte dan dertig centimeter mag stappen en speciaal voor haar was het bankje dan ook bestemd. Natuurlijk maakten ook alle andere gasten daarvan gebruik. Alle dames kregen van twee ‘Jacoba ven Beieren-meisjes" een boeket narcissen; alleen Koningin Juliana kreeg tulpen. Toen alle gasten in het park waren uitgestapt werd er eerst geluncht in het restaurant. Toen de artisjokken, kalfsbiefstuk, doperwtjes en slagroom met biscuit als dessert waren genuttigd volgde een wandeling door de Keukenhof.
Foto: Jac de Nijs/Nationaal Archief



Rond 16.00 uur vertrok het gezelschap weer terug naar Amsterdam waar tot slot ’s avonds nog een groot bruiloftsbal georganiseerd was op het passagiersschip ‘Oranje’. Behalve de vele Koninklijke gasten waren speciaal voor de prinsessen ook hun Leidse en Utrechtse studievrienden uitgenodigd.





2 opmerkingen:

  1. Wat een geweldig, leuk verslagje heb je er weer van gemaakt.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je! Ik voeg nog een paar foto's en screenshots toe want was ten tijde van de publicatie eigenlijk nog niet helemaal klaar.

      Verwijderen